کتاب آسیب های شناختی و فراشناختی در علوم تربیتی

عوامل زیادی روی عملکرد شناختی تأثیر گذاشته و موجب پدید آمدن نارسایی می شود که این تأثیرات می تواند در جهت کاهش و یا افزایش آن باشد. از این میان سیگار و دخانیات از جمله عوامل تأثیرگذار در کاهش عملکرد شناختی و افزایش نارسایی شناختی می باشد. البته متغیرهای شخصیتی هم به نوبه ی خود در افزایش یا تعدیل این تأثیر نقش چشم گیری می توانند داشته باشند. بدون تردید ویژگی های افراد سیگاری با برخی از تیپ های شخصیتی دارای همبستگی بالایی نسبت به دیگر تیپ ها می باشد.
عواطف منفی مانند افسردگی می توانند توانایی تمرکز و تفکر و عملکرد حافظه ی فعال را کاهش داده و سرعت ادراک روانی- حرکتی را کند کنند.
فراشناخت را می توان به معنی آگاهی فرد از فرآیند تفکر خود و توانایی اش برای کنترل این فرآیند دانست. فراشناخت یک مدل شناختی است که در یک سطح بالاتر فعالیت می کند و بر پایه نظارت و کنترل قرار دارد.