کتاب وقتشه ساکت شی صوتی

کتاب صوتی وقتشه ساکت شی اثر سال بلو، به روایت زندگی مرد سالخورده ای می پردازد که قصد یافتن یک زن و عذر خواهی از او به دلیل بی احترامی در دوران جوانی را دارد. پیرمرد به بهانه ی عذرخواهی بابت آن حرف نا به جا و در خلال نامه از حال و روز خودش و وضعیت زندگی اش صحبت می کند.

در کتاب وقتشه ساکت شی (Him With His Foot In His Mouth) قهرمان اصلی داستان، درد و رنجی را بر خود هموار می کند که یادآور رنج «اولیس» در سفرهای درونی است. او در این سفر به دنبال چیزی برای خود نیست بلکه به دنبال به دست آوردن دلی است که ممکن است سال ها پیش بر اثر یک بی احترامی کوچک شکسته شده باشد. این نوع نگاه که مانندش را کمتر می توان در آثار نویسندگان هم عصر سال بلو پیدا کرد نشان از نوعی اخلاق گرایی دارد، نوعی اخلاق گرایی که معتقد است آزار یک نفر به مثابه آزار کل جهان است.

اگر بخواهیم آثار نویسنده ای چون سال بلو (Saul Bellow) را بیشتر مورد ارزیابی قرار دهیم باید بگوییم که اغلب کارهای او درباره جوهره وجودی انسان است. بسیاری از منتقدان ادبیات داستانی، بلو را یکی از ممتازترین راویان اوضاع اجتماعی ایالات متحده در دوران پس از جنگ می دانند چون این نویسنده علاوه بر قدرت نویسندگی بالا در رشته هایی چون روان شناسی، جامعه شناسی، مردم شناسی، تاریخ و ادبیات هم مطالعاتی وسیع دارد. هم چنین این نویسنده برنده جایزه نوبل ادبیات و پولیتزر است.

داستان وقتشه ساکت شی، تلنگری به روان خواننده است، خواننده ای که به شکلی غیرمستقیم در می یابد که حوزه اخلاق، حوزه ای مختص به یک گروه خاص نیست. باور پذیری ماجرای داستان و همچنین ساخت و ساز روایت باعث می شود که مخاطب با خود بیندیشید که آیا خودش چنان جرات و جسارتی دارد که برای عذرخواهی از یک آدم دیگر این همه رنج را متحمل شود یا خیر؟ و ایجاد همین سوال است که کلیت اثر را در تعلیقی شیرین به پیش می برد.

در بخشی از کتاب صوتی وقتشه ساکت شی می شنویم:
برادرم در جایگاه یک مرد ثروتمند کارهای عجیب و غریبی می کرد و در حقیقت در موقعیت اشتباهی قرار داشت. فرزندان بالغ و جوان اش بچه هایی بی سواد و بی دانش بودند و همیشه خزه های اسپانیاییِ اطراف خانه با تکان های ناشی از صدای بلند موسیقی راک می لرزید. سگ های بی رحم اش هم در سکوت می نشستند تا در فرصتی مناسب به کسی حمله کنند.

به نظر می رسید که نقش برادرم در این خانه فقط یک پدر خرج یا یک پیشکار برای همسر و فرزندان اش بود. با وجود این مسائل، هنوز دوست داشت تا او را به هنگام انجام تمرینات ورزشی اش تماشا کنم و تحت تأثیر قدرت اش قرار بگیرم. وقتی با دقت او را می نگریستم، متوجه شدم که وقتی وزنه ها را می کشد سینه اش قبل از چانه اش به زمین می رسد. چهره ی عبوس او مانع می شد تا بتوانم دست آویزی برای شوخی ها و کنایه هایم پیدا کنم و به آن بچسبم.

به عنوان یک شاهد باید بگویم که نوعی قدرت نهفته در فیلیپ وجود داشت. قلبی سالم و قوی در سینه اش داشت و نیز رگ های ضخیمی از زیر پوست گردن اش و ماهیچه هایی نواری شکل در سراسر پشت اش دیده می شد.

به او گفتم که من نمی توانم هیچ یک از این تمرینات را انجام دهم. خانم رز، باید بگویم که حقیقتا هم نمی توانستم. شکل کمرم طوری خمیده بود که گویی یک کوله پشتی با بندهایی شل که باعث شده تا کوله پایین تر بیاید را پشت ام انداخته ام.