کتاب رد پای نور (جلد سوم)

معرفی کتاب رد پای نور (جلد سوم)

سال ها پیش از این، وقتی از استاد علی صفایی(ره) می پرسیدم: کدام کتابتان را بخوانم؟ می گفت: هیچکدام، برو سیر حکمت در اروپا را بخوان، روانشناسی رشد را بخوان، به دیگری می گفت: روش رئالیسم را، به آن یکی می گفت تاریخ تمدن جهان و به آن دیگری زمینه ی روانشناسی، و هر کسی را به چیزی توصیه می کرد. در این میان معدود افرادی بودند که استاد به آن ها کتاب های خود را توصیه می کردند. آن زمان نمی دانستم دلیلش چیست.

اکنون هجده سال از آن تاریخ گذشته، و چه دیر فهمیدم دلیلش را. اگر چه می گویند ماهی را هر وقت از آب بگیری تازه است ولی این ماهی کجا و آن کجا؟ امروز با مسئولیتی که با فقدان ایشان بر دوشمان، بیشتر از پیش احساس می شود، دستهای خالیمان، مایه ی شرمساریمان هستند. امروز که می بینم من و ما همراهان، ادامه ی راه اوییم و او تربیت انسان را مهمترین نیاز بشر می دانست، و به

ناچار باید جوابگوی نیازهای تربیتی بشر امروز بود، می فهمم آن روز استادمان چه می گفته. امروز که می بینم برای نوشتن تربیت کودک، آن هم بر اساس اندیشه و نظام تربیتی ایشان که ریشه در وحی و متن دین داشت، دستهایم خالی است، می فهمم برای چه آن روز امر به خواندن کتاب هایی جز کتاب های خودشان می کردند. ایشان در کتاب انسان در دو فصل، در فصل اول، و دوره ی پیش از بلوغ، می گویند:

«انسانی که با مجموعه ای از حواس و بازتابها در ذهنش و سپس تخیل و انگاره های ذهنی و سپس کنجکاوی و سپس احساسات و عواطف و سپس با تفکر و استنتاج و تعمیم و تجرید و انتزاع همراه شده؛ این انسان، در دوره ی بلوغش به عنصر تعقل می رسد از کسی که مطالعه ای در روانشناسی رشد نداشته، توقع ندارم عمق این جمله را دریابد، آخر تک تک این واژه ها گویای تاریخی گسترده از مطالعات دانشمندان، از بدو تولد تا دوران بلوغ در زمینه ی رشد کودک هستند.