کتاب تاریخ تحلیلی جامعه شناسی دیوان سالاری در ایران

دیوان سالاری از نهادهای اجتماعی است که به سان دیگر نهادها هم برآن ها تأثیر گذارده و هم از آن ها تأثیر می پذیرد.

اگر نگوییم که یکی از مهم ترین نهادهای اجتماعی است؛ بی شک نمی توانیم بگوییم که در میان نهادهای اجتماعی کم اثرترین آن هاست. نهادی است که دیگر نهادها به شدت از آن تأثیر می پذیرد و در ساختار خود، دگرگونی های شگرفی را پدید آورده اند.

با شکل گیری هر جامعه و دولتی، دیوان سالاری آن نیز پدید آمده است و این دیوان سالاری تا اعماق زندگی مردم آن رسوخ کرده و حتی تا قرن های بعد، زندگی اجتماعی بازماندگان آنان را تحت تأثیر خود داشته است. دولت ها می آمدند و می رفتند؛ اما دیوان ها یا نظام اداری آن ها قرن های متوالی به قوت خود باقی و برقرار بوده و به کار خویش می پرداخته اند.