کتاب کارکردهای مجازات جایگزین حبس pdf

معرفی کتاب کارکردهای مجازات جایگزین حبس

کتاب کارکردهای مجازات جایگزین حبس نوشته ی مهدی رضایی مقدم و محمدرضا سلطانی، به بررسی مواردی چون موانع پیش رو در اجرای مجازات های جایگزین در قانون مجازات اسلامی و میزان تاثیر جایگزین ها در کاهش جمعیت کیفری زندان ها می پردازد.

ناکامی و شکست زندان در توفیق به اهداف پیشگیرانه، باز پرورانه و بازدارنده زمینه بروز و تشدید بحران تورم جمعیت کیفری را فراهم نموده. مجازات حبس یکی از قدیمی ترین مجازات های شناخته شده است.

مشکلاتی که زندان در پی دارد از جمله قطع ارتباط زندانی با جامعه که باعث می شود وی پس از آزادی، به دشواری مانند فردی عادی به زندگی ادامه دهد؛ همچنین هزینه های سرسام آوری که زندان برای دستگاه قضایی در پی دارد، باعث شده است که نظام های کیفری مختلف راه هایی را برای رفع این مشکل پیش بینی کنند و بر این نکته تاکید کنند که جایگزین هایی مناسب برای مجازات زندان در نظر گرفته می شود و از جمعیت زندانی ها کاسته می شود.

این کار قطعا هم به نفع جامعه و هم به نفع فرد است. قانون گذاران کشور عزیزمان ایران نیز هم در قانون مجازات اسلامی 1392 در این زمینه نوآوری های بسیاری داشته اند و به جایگزین های حبس توجه ویژه ای کرده اند که در قانون سابق وجود نداشته است.

از جمله نوآوری های این قانون؛ که فصلی مستقل را به خود اختصاص داده است می توان مجازات های جایگزین را برشمرده. همچنین از دیگر مواردی که در قانون مجازات اسلامی جدید می توان از آن به عنوان گامی در جهت حبس زدایی ذکر کرد، حبس خانگی و حبس های الکترونیکی است. در قانون مجازات اسلامی برای اولین بار، نظام نیمه آزادی در نظام کیفری ما وارد شده است.

نظام نیمه آزادی شیوه ای است که بر اساس آن محکوم می تواند در زمان اجرای حکم حبس، فعالیت های حرفه ای، آموزشی، حرفه آموزی، درمانی و نظایر آن را در خارج از زندان انجام دهد. سالیان متوالی است مجازات های حبس با ایراداتی اساسی از جمله مسائل مالی رو به رو است که اندیشه جرم شناسان و حقوقدانان را به خود مشغول کرده، چرا که با زندانی کردن شخص هم نیروی انسانی را از کار محروم کرده ایم هم هزینه گزاف جهت ساخت ندامتگاه، خوراک، پوشاک و غیره برای دولت به وجود آورده ایم.

به همین دلیل قانون گذار در قانون مجازات اسلامی 1392 با وضع یک سری قوانین، از جمله جزای نقدی روزانه، خدمات عمومی رایگان و... آن هم با توجه به شرایطی از جمله سن، شخصیت انگیزه فرد قصد دارد از میزان تجمع زندانی در زندان ها کاهش دهد. تراکم کار دادگاه ها، تورم جمعیت کیفری و تضعیف شدید کارکرد بالینی زندان ها، استفاده از زندان و نظریه برچسب زنی (جرم شناسی واکنش اجتماعی) زمینه ساز تکرار جرم از طریق فرهنگ پذیری از محیط زندان تلقی می شود.

رفتار پلیس و قضات، نسبت به مظنونان و متهمان موجب تعامل «برچسب زننده» و «انگ زننده» می شود و برخوردهای سلیقه ای پلیسی - قضایی بزهکاران بی سابقه را به دنیای بزهکاری و کسب «هویت» مجرم سوق می دهد زندان نه تنها موجب اصلاح مجرمان نمی شود، بلکه باعث جری شدن آنان می شود و آثار سوء زندان بیشتر از آثار مثبت آن است، از این رو حقوق دانان، خواستار کاهش مجازات زندان و یا جایگزین نمودن مجازات های دیگری هستند.

انتقادهای وارد شده بر زندان و عدم کارایی آن باعث مطرح شدن جایگزین های آن شده است تا بهتر بتواند اهداف مجازات را برآورده سازد و از جمله موجبات اصلاح و بازپروری مجرم را فراهم آورد.

گزیده کتاب کارکردهای مجازات جایگزین حبس

جرم شناسی کلاسیک به دنبال علل وقوع جرم و اصلاح و درمان بزهکار است که به جرم شناسی «علت شناسی. نیز معروف شده است. به عبارت دیگر، جرم شناسی کلاسیک عبارت است از علم شناخت علل وقوع جرم و درمان و اصلاح بزهکار و پیشگیری از وقوع جرم. به همین خاطر جرم شناسی کلاسیک به جرم شناسی مبتنی بر اصلاح و درمان نیز یاد می شود.

این دسته از جرم شناسان زندان را به عنوان محیطی تحمیلی و یکی از عوامل اجتماعی فردی جرم تلقی می نماید که در دگرگونی شخصیت بزهکار نقش بزرگی را ایفا می کند.

وقتی علت جرم مشخص شد (جرم شناسی خرد و کلان) جرم شناسی کاربردی وارد عمل می شود یعنی به دنبال شناخت علل وقوع جرم جرم شناسی راهکارهایی را برای اصلاح و درمان مجرم و پیشگیری و به منظور جلوگیری از تکرار جرم ارائه می دهد در جرم شناسی بالینی جرم شناسی با الهام از الگوی پزشکی و تشکیل دهنده پرونده شخصیت مجرم به دنبال اصلاح و درمان مجرمین در زندان و کلینیکی کردن زندان برای درمان مجرمین و فردی کردن اجرای مجازات می باشد با ظهور جرم شناسی بالینی برنامه های اصلاح و درمان ارسال 1950 به بعد مطرح شد.

گرچه برنامه های اصلاح و درمان از دیرباز تاکنون مورد توجه دانشمندان و نهادهای بین المللی و داخلی کشورها از جمله ایران قرار گرفته است هم اکنون نیز چنین برنامه هایی در قوانین کشور ما و سازمان زندان ها به اجرا گذاشته می شود به نظر می رسد در اغلب کشورها جرم شناسی اصلاح و درمان با شکست روبه رو شده است و همچنان نرخ بزهکاری به ویژه تکرار جرم رو به بالاست.