کمتر کسی را میتوان سراغ داشت که وقتی کلمه «جاسوس» به گوشش میخورد، تمام حواسش را جمع نکند تا متوجه موضوع بحث شود. کلمه جاسوس به خودی خود حس کنجکاوی ما را برمیانگیزد؛ حالا تصور کنید قرار است کتابی بشنویم که درباره یک رقصنده معروف هلندی است که به جرم جاسوسی دوطرفه اعدام میشود. پائولو کوئیلو، نویسنده معروف برزیلی، در کتاب جاسوس قصد ندارد به موضوعی عرفانی بپردازد، بلکه او به روایت زندگی و مرگ پرابهام زنی به نام «ماتا هاری» پرداخته است که به جرم جاسوسی برای آلمانیها در فرانسه اعدام میشود.
زندگی و سرنوشت آنهایی که جاسوس بودند یا اتهام جاسوسی آنها را به جوخه اعدام رساند، همیشه غیرمنتظره و جذاب است. احتمالا برای همین است که پائولو کوئیلو در کتاب صوتی جاسوس، به موضوع تازه و جذابی میپردازد و زندگی «ماتا هاری» را بهعنوان یک رقصنده مشهور که نمایشهای خارقالعادهاش باعث تحسین همگان شده بود، از زبان خودش روایت میکند.
این رمان بر اساس واقعیت و زندگی واقعی ماتا هاری که پایهگذار سبکی نوین در رقص است، نوشته شده. البته خود پائولو کوئیلو ادعا کرده که ضمن وفاداری به واقعیت و اصل ماجرا، دیالوگها و برخی حوادث جزئی، زاییده قدرت تخیل او هستند. اوج شهرت ماتا هاری و رفتارهای آزادانه او روی صحنههای اجرا همزمان با وقوع جنگ جهانی اول است. او به دلیل دلفریبی و زنانگیاش به محافل بسیاری راه مییابد و به سیاستمداران نزدیک میشود. از این رو، سرویس جاسوسی آلمان از او میخواهد که اطلاعات حاصل از رفتوآمدهایش به محافل سیاسی را در ازای پولی هنگفت به آنها بدهد. بسیاری ادعا میکنند که نتیجه جاسوسیهای او کشته شدن پنجاه هزار نفر از نیروهای فرانسوی بوده است.
با اینکه مدتهاست از پرونده و اعدام ماتا هاری گذشته است، اما هنوز مرگ او در هالهای از ابهام است؛ زیرا آلمانها جاسوسی او را تایید نکردند و عدهای هم معتقدند، او ناخواسته وارد بازیهای سیاسی شده است.