ره توشه؛ صحیفه صحت

معرفی کتاب ره توشه؛ صحیفه صحت

بهداشت و سلامت از دغدغه‌های اساسی بشر در طول تاریخ بوده و هست و خواهد بود؛ چرا که سلامت جسم، زمینه‌ساز همه‌ی فعالیت‌های علمی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و دینی است. بنابراین اگر بهداشت و سلامت انسان به خطر بیفتد، گویا همه‌ی فعالیت‌های او در معرض خطر است. از این‌رو انسان به بهداشت و درمان خود اهمیت بسیاری می‌دهد.

طبیعتا این مسئله‌ی مهم مورد توجه دین و رهبران الهی نیز قرار گرفته است. از این‌رو می‌بینیم که قرآن‌کریم درباره‌ی بهداشت و درمان به اصول کلی بهداشت مثل لزوم استفاده از غذاهای پاک و پاکیزه و پرهیز از اسراف در غذاخوردن و آشامیدن پرداخته و به خواص درمانی برخی غذاها مثل عسل، مستقیما اشاره کرده است.
در روایات پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) نیز به بهداشت و سلامت انسان توجه شده و این گونه احادیثِ آنان، با عنوان «احادیث طبی» گردآوری شده است.

از این جمله رساله‌ی ذهبیه امام رضا(ع) است که گاهی با عنوان طب‌الرضا(ع) منتشر می‌شود. اما برای فهم این احادیث و استفاده از آن‌ها لازم است به چند نکته‌ی اساسی توجه کنیم. در همین راستا کتاب ره توشه؛ "صحیفه صحت"، اثر محمدعلی رضایی‌اصفهانی؛ در سه فصل به بررسی و تحلیل آن پرداخته است.

گزیده کتاب ره توشه؛ صحیفه صحت

فصل دوم: بهداشت و پیشگیری
اول. بهداشت
الف. بهداشت خواب
«واعلم ان النوم سلطان الدماغ و هو قوام الجسد وقوته فاذا اردت النوم فلیکن اضطجاعک اولا علی شقک الایمن ثم انقلب علی الایسر و کذالک فقم من مضجعک علی شقک الایمن کما بدأت به عند نومک.» (بدان که خواب بر مغز مسلط می‌شود و بدن را نیرو و استقامت می‌بخشد. پس وقتی که اراده‌ی خواب کردی، اول بر پهلوی راست دراز بکش؛ آنگاه به طرف چپ برگرد؛ همچنین هنگام برخاستن از طرف راست شروع کن، چنان که موقع خوابیدن از همان طرف آغاز کردی.»
مغز سر مرکز اعصاب است.

امور حیاتی بدن به وسیلهٔ اعصاب مدیریت می‌شود یعنی حس و حرکت کار آن‌هاست. در مورد چگونگی خواب همیشه میان دانشمندان اختلاف نظر وجود داشته است و عقیده به تسلط خواب بر اعصاب و مغز از کشفیات کنونی علوم پزشکی محسوب می‌شود. ولی این حقیقت را امام هشتم(ع) قرن‌ها قبل بیان فرموده است. خواب یک استراحت طبیعی و ضروری است که اعصاب را آرامش می‌دهد و نیرو را برای ساعات بعد ذخیره می‌کند.. .