اسلام به‌عنوان آخرین و کامل‌ترین دین الهی که توسط پیامبر اعظم (ص) عرضه شد، از آغاز حامل پیام ایجاد تمدنی نوین برای سعادت بشر بود. هرچند در زمان ظهور اسلام زمینه‌های مادیِ شکل‌گیری تمدن وجود نداشت، اما عناصر تمدن اسلامی (از سیاست و اقتصاد تا آموزش، علوم و ادب) به‌سرعت در جامعه اسلامی ظهور یافت و برتری خود را بر تمدن‌های هم‌عصر آن دوران نشان داد. با وجود تحریف‌هایی که پس از رحلت پیامبر (ص) و دور شدن از ولایت پدید آمد، بنیان‌های قدرتمند تمدن اسلامی هر زمان که اسلام به قدرت رسید تمدن‌های درخشانی خلق کرد؛ نمونه‌های روشن آن، تمدن‌های دوران آل‌بویه، فاطمیان، اندلس و صفوی است. این تمدن عظیم تا رنسانس اروپا همچنان تأثیرگذارترین تمدن جهان بود.

پس از قرن‌ها افول نسبی، با پیروزی انقلاب اسلامی ایران بار دیگر اسلام قدرت گرفت و احیای تمدن نوین اسلامی نوید داده شد. امام خمینی رحمه‌الله‌علیه با تکیه بر مبانی تمدنی اسلام و بهره‌گیری از قرآن و سنت، نهادهای تمدن‌ساز بزرگی مانند نظام ولایت، سپاه پاسداران، جهاد سازندگی و نهضت سوادآموزی را بنیان گذاشت. در ادامه، با رهبری آیت‌الله خامنه‌ای، از طریق راهبردهایی چون نهضت نرم‌افزاری، جهاد علمی، مدیریت جهادی و اقتصاد مقاومتی، حرکت تمدنی شتاب بیشتری گرفت. بیانیه گام دوم انقلاب نیز نقشه راهی جامع برای تحقق تمدن نوین اسلامی ارائه می‌کند.

دانشگاه جامع امام حسین(ع) نیز به‌عنوان مرکز علمی سپاه پاسداران، فعالیت‌های گسترده‌ای برای ترویج گفتمان تمدن‌سازی و تبیین دیدگاه‌های رهبر انقلاب انجام داده و با مراکز متعدد علمی همکاری داشته است. همایش ملی انقلاب اسلامی و افق تمدنی آینده نیز یکی از نتایج این تلاش‌هاست که با مشارکت اندیشمندان برگزار می‌شود تا بستری برای تعمیق مباحث تمدنی و ایفای نقش نخبگان در شکل‌دهی آینده تمدن اسلامی فراهم شود. کتاب اولین همایش ملی انقلاب اسلامی و افق تمدن آینده (دو جلد) مجموعه‌ای جامع از مقالات علمی است که در قالب کارگروه‌های مختلف تخصصی تهیه و تنظیم شده است. این کارگروه‌ها هر یک با رویکردی دقیق و علمی به بررسی یکی از ابعاد نظری یا کاربردی تمدن نوین اسلامی پرداخته‌اند و مقالات ارائه‌شده در آنها به‌صورت منظم در این کتاب گردآوری شده است.