کتاب فقه استدلالی دیات جلد دوم pdf

معرفی کتاب فقه استدلالی دیات جلد (2)

کتاب «فقه استدلالی دیات»، بر مبنای کتاب تحریرالوسیله امام خمینی (ره) توسط حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدعبدالهادی مرتضوی در دو جلد به نگارش درآمده و توسط انتشارات حوزه علمیه چاپ و روانه بازار نشر شده است.

کتاب فقه استدلالی دیات با توجه به نیازهای موجود اندیشه‌ای و رسالت پاسخگویی حوزه و اینکه یکی از مسئولیت‌های مهم مراکز حوزوی در کنار تعلیم و تربیت طلاب علوم دینی، نشر آثار فاخر علمی می‌باشد و همچنین در راستای تحقق منو‌ّیات مقام معظم رهبری در خصوص توجه ویژه به «علم و پژوهش» در بیانیه گام دوم، تدوین شده است. انتشارات حوزه علمیه خراسان نیز تاکید بسزایی به این امر در خصوص پیشبرد مأموریت اصلی خود که ارتقاء کیفی و کمی پژوهش‌های دینی در حوزه است، داشته و از سوی دیگر، به منظور پاسخگویی به نیازهای جامعه و نظام اسلامی، در تلاش است با تولید، چاپ و انتشار آثار مهم فرهیختگان حوزوی، بتواند گام بزرگی را در این راستا بردارد. از همین رو با توجه به اهمیت جایگاه مباحث حقوقی و قضائی، کتاب «فقه استدلالی دیات» نوشته حجت الاسلام و المسلمین سید عبدالهادی مرتضوی در راستای تبیین دیدگاه فقهی و استدلالی شیعه در زمینه مسائل مربوط به (دیات) منتشر شده است.
همچنین یکی از ابوابی که بی‌تردید با نیازهای اجتماعی و به‌خصوص نظامات حکومتی گره خورده و ورود فقیهانه بدان ضروری است، مباحث مربوط به «قضاوت» می‌باشد که در حوزه فقه شیعی با توجه به مهیا نبودن شرایط قضاوت برای فقیهان شیعی در دوران گذشته، کمتر بدان توجه شده و آثار نادری از آن باقی مانده است؛ البته باید مسرور بود که عنایت فقیهان معاصر به مقتضیات زمان و مکان موجب شده است که در چند دهه اخیر کرسی‌های درس پرشوری برپا شده و در نتیجه، آثار فقهی ارزشمندی در این باب به نگارش در آید و هر یک، بخشی از این خلأ فقهی را پر کند.
یکی از مهم‌ترین حوزه‌های تدریس این مقوله، بحث‌های فقهی آیت‌الله سید حسن مرتضوی، عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان و استاد برجسته این حوزه در مشهد مقدس است که از حدود چهل سال پیش، بحث خارج فقه «کتاب القضاء» شروع شد و سرآغازی نمایان در دروس خارج فقه و پیوند آن با مسائل مبتلابهِ جامعه گردید و مورد استقبال شورانگیز فرهیختگان و فضلای حوزه علمیه آن روز قرار گرفت.
مولف این کتاب با پرداختن تفصیلی به «مبانی فقه جزایی» و پیروی از روش والد خود، آیت الله سیدحسن مرتضوی در مبنا قرار دادن کتاب «تحریر الوسیله»، طی حدود 330 جلسه درس، «فقه استدلالی دیات» را به بوته نقد و بررسی گذاشته و این کتاب که در 8 فصل و 47 مبحث فراهم آمده، حاصل تقریر همین درس‌هایی است که حدود سه سال در حوزه علمیه خراسان به درازا کشیده و به همت حجج اسلام محمدعلی صائمی و قدرت‌الله رمضانی تهیه و تنظیم شده و دکتر محمدعلی قاسمی، بازنویسی و ویرایش شده است.

گزیده کتاب فقه استدلالی دیات جلد (2)

اگر در اثر جنایت، دست از آرنج قطع شود، باید دیه یک دست (پانصد دینار) پرداخت شود، حتی اگر کف نداشته باشد، به دلیل اطلاق روایات و اجماع که بر آن صدق می‌کند و تفاوتی نمی‌کند که کف داشته باشد یا خیر.

همچنین است اگر دست از کتف قطع شود، باید دیه کامل یک دست پرداخت شود و تفاوتی نمی‌کند که دست قطع شده کامل باشد یا خیر، یعنی اگر تا مچ یا حتی آرنج هم باشد، به دلیل اطلاق روایات و اجماع بر آن دست صدق می‌کند.

اگر دست از وسط بازو، یعنی مقداری بالاتر از آرنج قطع شود، نسبت به قسمت اضافه، دو احتمال وجود دارد:

1. پرداخت ارش
2. علاوه بر پرداخت کامل دیه یک دست به دلیل قطع آن از مرفق، مساحت قسمت اضافه را که قطع شده، نسبت به مساحت کل دست محاسبه کرده و بر مبنای آن از دیه کامل یک دست پرداخت می‌شود.

البته احتمال دوم، اگر قطع قسمت اضافه با یک ضربه و همراه بقیه دست بود، دارای اشکال است و اضافه بر دیه کامل یک دست، دیه‌ای پرداخت نخواهد شد.