ظهور و گسترش روزافزون سازمان‌ها، مدیریت را در انجام مؤثر و کارآمد وظایف خود نیازمند آگاهی و دانش بیشتر نموده است. سازمان‌ها از پیچیده‌ترین پدیده‌های اجتماعی هستند و نظام‌های اجتماعی، سازمان را به‌عنوان یک کل در نظر می‌گیرند و بیش از آن‌که اجزای سازمان را به‌صورت جداگانه مطالعه کنند، روابط متقابل اجزا و نقش آن‌ها را در قالب یک مجموعه برای تحقق اهداف سازمان مورد توجه قرار می‌دهند. به‌طور کلی، سازمان یک پدیده فرهنگی است و هر سازمانی دارای فرهنگ خاص خود می‌باشد.

دانش مدیریت در سیر تحول خود دیدگاه‌های متعددی را به وجود آورده است. در میان نظریات جدید، نظریه نهاد و نهادگرایی از مفاهیم پرکاربرد به‌شمار می‌رود. ریشه‌های علم سازمان در مطالعه نهادهاست، اما بعدها این علم از اصل خود فاصله گرفته و به سمت رفتارگرایی و انتخاب عقلایی گرایش یافته است. هرچند تکوین نهادگرایی در نظریه سازمان را نمی‌توان از نهادگرایی در علوم اجتماعی، اقتصاد، علوم سیاسی و جامعه‌شناسی جدا دانست، اما کتاب فرهنگ نهادی با رویکرد جهادی (نگرشی نوین و بومی)، تأکید بر نظریه نهادی سازمان است. سازمان‌ها در خلأ شکل نمی‌گیرند و منعکس‌کننده انتظارات نهادی هستند؛ بنابراین شناخت و کسب معرفت پیرامون نهاد ضرورتی اساسی می‌یابد.

فصل اول: به موضوع سازمان و مدیریت پرداخته می‌شود و سازمان به‌عنوان پدیده‌ای پویا در فرآیند رشد و تغییر مورد بررسی قرار می‌گیرد.

فصل دوم: به نهاد و نهادگرایی اختصاص دارد و وجوه تمایز و تشابه نهاد و سازمان، همچنین نقش انتظارات نهادی در شکل‌گیری سازمان‌ها تبیین می‌شود.

فصل سوم: به مفهوم فرهنگ و عناصر تشکیل‌دهنده آن شامل باورها، ارزش‌ها، سنت‌ها و هنجارهای مشترک پرداخته می‌شود.

فصل چهارم: موضوع فرهنگ سازمانی، ماهیت، ویژگی‌ها، رویکردها، گونه‌شناسی‌ها و مدل‌های آن به تفصیل بررسی می‌گردد.

فصل پنجم: به فرهنگ نهادی اختصاص دارد و نقش آن در شکل‌دهی رفتار و عملکرد نهادها تبیین می‌شود.

فصل ششم: در این فصل فرهنگ جهادی به‌عنوان رویکردی برخاسته از تفکر اسلامی با مؤلفه‌هایی چون معنویت‌محوری، مجاهدت‌محوری و انطباق‌محوری معرفی می‌شود.

فصل هفتم: به گونه‌شناسی فرهنگ راهبردمحور متناظر با بعد معنایی و جهت‌گیری‌های اساسی سازمان می‌پردازد.

فصل هشتم: در این فصل گونه‌شناسی فرهنگ چابک‌محور متناظر با بعد ساختاری با تأکید بر نظم، انضباط و اجرای قوانین بررسی می‌شود.

فصل نهم: به گونه‌شناسی فرهنگ انسان‌محور متناظر با بعد رفتاری و میزان توجه سازمان به منابع انسانی اختصاص دارد.

فصل دهم: در این فصل گونه‌شناسی فرهنگ تحول‌محور متناظر با بعد زمینه‌ای و نقش سازمان در تعاملات محیطی و مسئولیت اجتماعی تبیین می‌شود.

فصل یازدهم: به معرفی فرآیند دستیابی به الگوی نهایی تحقیق، اعتباربخشی به آن و جمع‌بندی فرهنگ نهادی با رویکرد جهادی در ابعاد سازمان پرداخته شده است.

گزیده کتاب فرهنگ نهادی با رویکرد جهادی (نگرشی نوین و بومی)

بلو و اسکات (۱۹۶۲) در طبقه‌بندی سازمان‌ها درصدد برآمدند تا ببینند یک سازمان منافع چه کسانی را تأمین می‌کند. بنابراین آن‌ها با توجه به گروه‌هایی که از سازمان نفع می‌برند، سازمان‌ها را به چهار گروه طبقه‌بندی کردند. نخستین گروه سازمان‌هایی هستند که اعضای آن سود متقابل می‌برند؛ یعنی اعضای سازمان نخستین گروهی هستند که از وجود سازمان سود می‌برند. گروه دوم سازمان‌های تجاری هستند که در آن منافع مالکان تأمین می‌شود. گروه سوم سازمان‌های خدماتی هستند که منافع ارباب‌رجوع و مشتریان را تأمین می‌کند و دسته چهارم سازمان‌هایی هستند که منافع عموم مردم را تأمین می‌کنند (هال، ۱۳۷۶: ۶۸–۶۹).

متأسفانه نمی‌توان گروه ثابت و یکپارچه‌ای که سازمان منافع آنان را تأمین می‌کند، به‌صورت قطعی مشخص کرد. کسانی که سازمان منافع آن‌ها را تأمین می‌کند دارای زیرمجموعه‌ها و گروه‌های کوچک‌تری هستند. همه با هم اتفاق‌نظر ندارند و برای کسب قدرت کشمکش می‌نمایند. گذشته از این، در این روش به مسئله مهم کسانی که سازمان را کنترل می‌کنند یا کسانی که سازمان منافع آن‌ها را تأمین نمی‌کند اشاره‌ای نشده است. همچنین نمی‌توان برخی از سازمان‌ها را به‌صورت منحصربه‌فرد در یکی از این گروه‌ها قرار داد. بدیهی است باید توجه کرد که بلو و اسکات به کسانی توجه کرده‌اند که سازمان منافع آن‌ها را تأمین می‌کند و این مقدمه‌ای است بر آنچه مورد توجه است؛ یعنی ره‌آوردهای سازمان منافع چه کسانی را تأمین می‌کند و برای چه کسانی زیان‌بار است.